Koruyucu ve önleyici diş hekimliğine verdiği önem dolayısıyla çocuklara küçük yaşta ağız ve diş sağlığı ve bakımının bilincini kitaplarıyla aşılayan Diş Hekimi Ahmet Özdikmenli ile söyleşi yaptık. Çocuk sevgisi ve sağlıklı, pırıl pırıl dişlere sahip olan bir toplum özleminden yola çıktığını söyleyen Ahmet Bey, yaş gruplarına göre hazırladığı renkli renkli kitaplar vasıtası ile çocuklara ağız-diş bakımı hakkında bilgileri ve davranışları eğlenceli halde öğretiyor.
Ahmet Bey, sizi kısaca tanıyabilir miyiz?
Kastamonu’da 1953 yılında doğdum. 1978 yılında İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’ni bitirdim. Kastamonu ve Ankara’daki kamu kuruluşlarında ve kendi muayenehanemde diş hekimi olarak çalıştım. Halen okul öncesi eğitim kuruluşlarında ve ilkokullarda ağız-diş sağlığı ile ilgili eğitim çalışmaları yapıyor, kitaplarımı çocuklarla buluşturuyorum. Yayımlanmış beş çocuk kitabım var.
Çocuklara yönelik diş hekimliği kitapları yayımlama fikriniz nasıl gelişti?
Diş ve diş eti hastalıklarının ülkemizin en önemli sağlık sorunlarından biri olması ve ağız-diş sağlığımızla ilgili göstergelerin hiç de iyi olmamasından etkilenerek, meslek yaşamımın ilk günlerinden başlayarak, toplum ağız-diş sağlığına duyarlı olmayı ilke edindim.
Yoğun klinik çalışmalarımın yanı sıra fırsatlar yaratarak, olanakları zorlayarak okullarda eğitim çalışmaları yaptım; çok sayıda projede görev aldım. Daha sonra kitabın eğitimdeki ve yaşamımızdaki etkisini düşündüğümde, ülkemizde eğitici ağız-diş sağlığı kitapları alanında nicel ve nitel olarak yetersizlik olduğunu gördüm. Önce bu eksiği bir diş hekimi tamamlamalı, dedim; sonra da niye ben yapmayayım diyerek kitaplarımı yayımladım. Eşimin ve iki kızımın editörlüğü ve teşvikleri de bu kararı almamda önemli etken oldu. Özellikle karar aşamasında ciddi kaygılarım olmuştu; ama çocuklardan, ebeveynlerden ve meslektaşlarımdan gelen geri dönüşleri gördüğümde çok mutlu oluyor, “iyi ki kitaplarımı yayımlamışım” diyorum.
Peki, ilham kaynağınız?
İlham kaynağım elbette çocuk sevgisi ve sağlıklı, pırıl pırıl dişlere sahip olan bir toplum özlemi.
Kaç kitabınız var ve içeriklerinden bahseder misiniz?
Şu anda beş kitabım var. Bunlardan üçü ağız-diş sağlığı ile ilgili. Kitaplarımın kısaca içeriklerinden bahsedecek olursam;
Eylül ve Diş Dostları: 4-8 yaş grubu çocuklara yönelik, her sayfası resimli, eğitici ağız ve diş sağlığı çocuk öykü kitabı. Eylül ve kardeşi Barış’ın yeni fırça ve macunları ile tanışmalarının ve dostluklarının renkli öyküsünü anlatıyorum.
Eylül’ün Pırıl Pırıl Dişleri: Yine 4-8 yaş grubuna yönelik bir boyama kitabı. Her sayfada boyanacak resimlerin altında birer cümleyle en temel ağız ve diş sağlığı bilgileri yer alıyor. Kısacası boyayarak öğreniyorlar.
Damla’nın Düşü: 7-12 yaş grubuna yönelik, diğerlerine göre daha uzun kurgulanmış, basit ve eğlendirici bir anlatımla ağız ve diş sağlığı bilgilerinin verildiği, resimlerini çocukların yaptığı bir kitap.
Üç Korner bir Penaltı: Çocukluk yıllarımdan başlayarak, büyük bir tutkuyla sürdürdüğüm futbol yaşamımı anlatan, gerçek bir mahalle maçımızdan esinlenen öykü kitabı. Bu kitabımda çocuklara yaşamın sadece televizyon ve bilgisayardan oluşmadığını hissettirerek oyunun, spor yapmanın önemini vurgulamak istedim.
Tatil Defteri: Ders yılı içinde hiç yorulmamış gibi tatilde de ders çalışmaya devam etmeleri için alınan “Tatil Kitapları”na alternatif bir defter. Her çocuğun, yazma etkinliğiyle kişisel gelişimlerinin ve yaratıcılıklarının önünü kendi güçleriyle aşacakları; kendine ait çizgiler, resimler, şiirler, anılardan oluşan; her sayfasını istediği gibi yazacağı, çizeceği, belki yaşamı boyunca da saklayabilecekleri ve yetişkin yaşlarında gülümseyerek bakacakları bir defter… Mesaj kaygısız olmuyor, ebeveynlere diyorum ki: “Bırakın tatilde çocuklarımız kendi istedikleri şeylerle uğraşsın, kendilerini fark etsinler.”
Şu anda beş kitabım var, dedim; ama gerçekten anne ve babaların “çocuklarımız için bir başucu kitabı” diye bahsettikleri Eylül ve Diş Dostları kitabımın İngilizce çevirisini de (Eylül And Her Tooth Pals) FDI 2013 İstanbul Dünya Diş Hekimliği Kongresi’ne yetiştirdim, meslektaşlarımla buluşturdum.
Kitaplarınızda koruyucu hekimlik ile alakalı neleri vurguluyorsunuz?
Süt dişleri ve sürekli dişler ile ilgili bilgiler, dişlerin sürme zamanı, 6 yaş dişinin önemi, diş fırçası ve diş macunu ile ilgili bilgiler, doğru diş fırçalama yöntemleri, doğru beslenme alışkanlıkları, koruyucu flüor uygulamaları için diş hekimine yönlendirme, düzenli diş hekimi ziyaretlerinin yapılması gibi konuları kitaplarımda anlatmaya çalışıyorum.
Çocuklara kitaplarınızın yanı sıra farklı etkinliklerle de ulaşıyorsunuz. Bunlardan da bahseder misiniz?
Evet; kitaplarımı diş hekimleri, okullar, kitabevleri, belediyeler, ağız bakım ürünü firmaları, kongre ve fuarlar aracılığı ile çocuklara ulaştırıyorum. Ama benim en coşkulu, en mutlu olduğum anlar; okul öncesi eğitim kuruluşlarında ve ilkokullarda çocuklarla buluştuğum anlar. Hala büyük bir keyifle okullarda eğitici diş hekimliğimi sürdürüyorum.
Ayrıca 6 yaş dişi konusunda ebeveynleri yeterince bilgilendiremediğimiz kaygısından yola çıkarak hazırladığım, “Çocuğumun 6 Yaş Dişlerini Çok Önemsiyorum” başlıklı yetişkinlere yönelik eğitim broşürünü internet ortamında dolaşıma koydum. Yine kitaplarımı tanıttığım, yaptığım toplum ağız-diş sağlığı çalışmalarımla ilgili bilgilerin bulunduğu ‘ahmetozdikmenli.com’ adlı internet sayfam var. Koruyucu diş hekimliğinin konuşulduğu, tartışıldığı, koruyucu diş hekimliği ile ilgili etkinlik duyurularının yer aldığı bir sayfa olarak halen işlerliğini sürdürüyor.
Önümüzdeki dönemlerde gerçekleştirmeyi hedeflediğiniz projeleriniz nelerdir?
Sırada çocuklar için konusu ağız-diş sağlığı olmayan bir kitap dosyam var. Kültür varlıklarımıza sahip çıkmanın ne denli önemli olduğundan hareketle yazdığım kitabım artık baskıya hazır. Bu kış kitabevlerinde raflardaki yerini alacak.
Son olarak neler söylemek istersiniz?
Son söz kısa olmalı ki, etkili olsun diye düşünenlerdenim. Gönüllülük daima olumlu düşünce ve hedeflerle yan yanadır. Gönüllü eğitmen diş hekimlerinin çoğaldığı, toplumun ağız-diş sağlığı seviyesinin yükseldiği günlerin yakın olması dileğiyle…
