SARS-CoV-2 virüsü, üst solunum yollarında yaygın olarak bulunan ACE2 reseptörlerini ve tükürük bezlerinin kanallarını kaplayan epitel hücrelerini kullanarak insan hücrelerini enfekte eder. Ayrıca ağızda, özellikle de viral mikropların büyük bir rezervuarı olan dilde olabilirler. Bu nedenle ağız bölgesindeki viral yükü azaltmak için diş fırçalama ve dil temizliği gereklidir.
İspanyol bilim insanları, evde başka biriyle yaşayan ve Covid-19 PCR testi pozitif olan 302 kişiyle gözlemsel bir çalışma gerçekleştirdi. Dental News Dergisi’nde yayınlanan çalışma için Google formları ile çevrimiçi anketlerden yararlanıldı. Anket soruları içerisinde demografik veriler, karantina sırasındaki ağız hijyeni alışkanlıkları, diş fırçası paylaşma, diş fırçası kabı paylaşma, diş macunu paylaşma, sifonu çekmeden önce klozet kapağını kapatma gibi konular ele alındı.
Çalışmanın işaret ettiği noktalardan biri, aile içinde diş fırçalarının aynı kapta olmamasına dikkat edilmesi. Sağlıklı hisseden bireyler asemptomatik taşıyıcılar olabileceğinden, aile bireylerinin aynı kapta bulunan diş fırçaları, çapraz bulaşmayı teşvik edebilir. Kullanım sonrası fırçaların dezenfekte edilmesi de gereklidir. Diş fırçasını, fırça başlığı yukarı gelecek şekilde saklamak hızlı kurumayı kolaylaştırır ve mikroorganizmaların yayılmasını engeller. Covid-19 hastalığını geçirmiş kişilerin ise diş fırçalarını yenilemeleri önerilir. Virüs dışkı ve idrarda da bulunduğundan, olası kontaminasyonu önlemek için diş fırçasının, tuvaletten (en az 1 m) uzak tutulması önemlidir.
Araştırmacılar, ağız hijyeni alışkanlıkları incelendiğinde, dil temizliği dışında gruplar arasında anlamlı bir fark bulunmadığını bildiriyor. Bu sonuç, viral yükü azaltmak için dil fırçalamanın önemi olarak yorumlanmakta.
Çalışma, cinsiyete göre çapraz bulaşmayı önlemek için alınan önlemlerde önemli farklılıklar gösteriyor ve rakamlar kadınlarda erkeklerden daha yüksek. Bu bulgu, literatürde kadının öncü rolünün vurgulandığı evde bakım ve temizlik konusunda daha önce elde edilen sonuçlarla uyumlu görülüyor.
Araştırmanın, COVID-19'un olası yayılması için bazı ilgili çıkarımları var: Günlük hijyen önlemlerinin, enfeksiyonu önlemenin hayati bir parçası olduğunun altı çiziliyor. Dolayısıyla günlük hayatta, belirli bir hijyen yaklaşımının benimsenmesi, enfeksiyonlara karşı korumayı en üst düzeye çıkarmanın bir yolunu sunar. Birlikte yaşayanlar arasında viral enfeksiyon riskini en aza indirmek için diş fırçası veya aynı diş macunu tüpünü paylaşmamak, bardağı paylaşmamak da dahil olmak üzere olası çapraz bulaşmayı azaltmak için alınması gereken önlemler konusunda bilgilendirme yapılmalıdır. Diş fırçasının saklandığı yerde sifonu çekmeden önce klozet kapağının kapatılması, her kullanımdan sonra diş fırçasının dezenfekte edilmesi ve viral bir hastalıktan sonra diş fırçasının değiştirilmesi, birlikte yaşayanlar arasında COVID-19'un dolaylı olarak bulaşmasına katkıda bulunabilir.
Haber: Elvan Genç (VYG)