İnternetin hayatımıza etkisi
Dünya tarihinin en büyük buluşlarından biri şüphesiz internetdir. Bu o kadar büyük bir buluş ki dünyayı çok büyük bir networke şimdiden dönüştürdü bile. Önümüzdeki yıllarda internetin nereye varacağını kestirmek şimdiden çok güç olsa gerek.
Artık banka hesaplarına, vergilerin yatırılmasına, belediyelerle, devlet daireleri ile olan işlerimizin çok büyük bir kısmını internetten yapmaya başladık. Kendi mesleğimizle ilgili aradığımız bilgileri internet üzerinden bulmak doğal şeyler olmaya başladı. Radyolar, televizyonlar internetten dinlenebilir, seyredilebilir hale geldi. İnternet medyası diye bir tanımla karşılaştık. Gazeteler artık daha az satılıyor. İnternet üzerinden eğitim popüler hale gelmeye başladı. Aranılan kaynaklara çok kısa sürede ulaşabilir olduk. İnternetten haberleşme sıradan bir olay olmaya başladı, eski çocukluk arkadaşlarımıza internetten ulaşmak kolay hale geldi. Yemekleri bile internet üzerinden ısmarlar olduk.
İnternetle birlikte iş dünyasında iş yapma biçimleri de değişmeye başladı. Yirmili yaşlardaki gençlerin internette kurdukları sitelerde milyar dolarlar ile ifade edilebilecek paralar kazandıklarına şahit olduk. Bazı sektörler internetle birlikte çok geriledi bazı sektörler çok öne çıkmaya başladı. Örneğin postacılar kapımızı daha az ziyaret eder oldular. Web tasarımcılığı diye meslekle tanıştık. İnternette kitap satıcıları çok ucuza bizlere kitap sağlamaya başladılar. Yabancı kitap satan Türkiye’deki satıcılar tamamen kayboldu. Onun yerine amazon.com dan çok daha ucuza kitap alır olduk. Marketlere gitmeden internet üzerinden yiyecek, içecek ve elektronik cihazları kapımızdan alma şansını yakaladık. Kısaca hayat daha da hızlandı.
İşte bu olaylar hayatımızı değiştirdi. Bilgisayar ve internet teknolojileri birlikte daha hayatımızı çok değiştirecek gibi duruyor. Daha internetin ilk 10 yılında bunlar oldu ikinci, üçüncü on yıllarda neler olacağı artık sizin hayal gücünüze kalmış.
DiÅŸhekimliÄŸi ve internet iliÅŸkisi
Dünyada 2007 yılı haziran ayı verilerine sonu itibarı ile 130 milyon web sitesi bulunuyor. Piyasa koşulları bütün kurumları interneti kullanmaya zorladı. Bugün geldiğimiz noktada artık çoğumuzun bir internet sitesi, en az birkaç tane e-mail adresi, evinde iş yerinde hızlı internet bağlantısı var. Bir iki yıl önce gündeminde internet sitesi yapmak olanlar artık arama motorlarında üst sıralarda yer almak ve kendi sahip oldukları siteleri daha fonksiyonel hale getirmek için çalışıyorlar. 3-5 yıl önce internet sitesi sahibi olmak bir prestij iken şimdilerde zorunluluk haline dönüştü.
Hala bir internet sitesi olmayan hekimlerin kendilerini, kliniklerini internet üzerinde tanıtabilme şansına sahipler.
Bir dişhekimliği sayfası neler içerir?
Bir dişhekimi veya dişhekimliği kliniğine ait bilgiler bu sayfalarda bulunabilir. Bunlar isim, klinik tanıtımı, telefon numaraları, adres bilgileri, muayenehanenin krokisi gibi temel bilgiler olabilir. Hastalara eğitim amaçlı bilgiler yazılabilir, bu bilgiler resimlerle ve anlatımlar güçlendirilebilir. Fiyatlar, ödeme koşulları, ilk randevu talepleri eklenebilir.
Daha önce yapılan tedavilerde hastaların tedavi öncesi ve tedavi sonrası ağız görüntüleri alındıysa internet sayfaları kanalıyla bunlar tanıtılabilir. ( çok fazla kanlı görüntüler kişilere itici gelebilir. ) Yukarıdakilere hekimler kendi yaratıcılıklarına bağlı olarak birçok ek yapabilir.
İnternet sitesi hazırlarken çok fazla teknik detaya girmeden, ayrıntıların içinde boğulmadan mümkün olduğunca basit anlatımları kullanmanın daha başarılı sonuçlar verdiği kanıtlanmıştır. İnternet sitelerinin oluşması esnasında kliniğin hasta profiline benzeyen birkaç kişiye siteyi gösterip onların yazılan açıklamaları anlayıp anlamadığını öğrenmek faydalı sonuçlar verebilir. Zira bu bilgileri sıradan dişhekimliği ile alakası olmayan insanlar okuyacaktır.
Hasta profilinize uygun ise özellikle işçilik maliyetlerinin ucuz olduğu ülkemizde yurtdışından gelebilecek hastalar için yabancı dillerde sayfalar yapılabilir.
Dişhekimi için internette yapılabilecekler
Dişhekimliği ile ilgili dergilere, kütüphanelere, ürün satıcılarına, satın alınacak herhangi bir ürünün başka ülkelerdeki fiyatlarına, teknik detaylarına ulaşabilir. İnternet üzerinde belli bir konu üzerinde araştırma yapılabilir. Bu konuda kolaylıkla kaynak bulunabilir. Diğer hekimlerin geçmiş deneyimlerinden yaralanılabilir. Kişilerle mesajlaşabilir. En basit mesaj gönderme yöntemi e-mail dir. Bunun dışında uygun yazılımlar bilgisayarda yüklü olması koşulu ile görüntülü veya görüntüsüz olarak karşılıklı sohbet etmek mümkündür. Yurtdışında veya yurtiçinde tanıdığınız veya tanımadığınız insanlarla internet üzerinde görüşebilirsiniz. Hastalara randevu tarihleri, kontrole gelmesi gerektiği zaman, adres değişikliği gibi önemli duyurular e-mail ile yapılabilir. Hastaların ağız içinden aldıkları görüntüleri e-mail ile çalıştıkları laboratuvarlara gönderebilirler.
Son yıllarda kullanıcı grupları kavramı internette çok yaygınlaşmaktadır. Bu gruplar genelde aynı meslek veya beğeni dallarında olan insanları bir araya getirir. Kişiler bu ortamlara kayıt olurlar. Kendi sektörlerinde olan biten her konuda fikirlerini yazabilirler. Bu alanlarda kişiler ya da firmalar kendi duyurularını, etkinliklerini yazabildiği gibi kullanıcılarda gündemde olan konular hakkında fikirlerini bu alanlarda belirtebilirler. Özellikle tüketicilerin ürünleri satın alma aşamasında, daha önce bu ürünleri kullanmış kişilerin tecrübelerini öğrenmeleri çok büyük bir kolaylıktır.
Grupların en büyük avantajı kişilerin yazdığı herhangi bir mesaj bütün grup üyelerine e-mail yolu ile iletilmesidir. Kullanıcı grupların dezavantajı ise her gün bir kaç tane e-mail i posta kutunuzda görmenizdir. Bu gruplara üye olacak kişilerden oluşan yeni mesajların hangi e-mail adresine gönderilmesi gerektiği sorulur. Buraya yazdığınız e-mail adresi sürekli mesajlarla dolar. Bu mailler bazen istenmeyen cinsten olabilir. Üye olacak kişilere sürekli kontrol ettikleri e-mail adresini bu gruplara vermelerini tavsiye ederiz.
Burada dikkat edilmesi gereken önemli hususlardan biri yazılan bilgilerin tamamının doğru olmamasıdır. Artık doğru ve yanlışı ayırmak da tüketicilere düşmektedir. Geçmiş yıllarda herhangi bir kanuni düzenleme olmadığı için kişiler kurumları, kurumlar kurumları rahatlıkla buralardan övebilir ya da yerebilirlerdi. Bu gün ise yeni çıkan yasalarla bu işler daha kontrol altına alınmış görünüyor. Türkiye’de dişhekimliğinde popüler kullanıcı gruplarına örnek: health.groups.yahoo.com/group/tdList ve groups.yahoo.com/group/dishekimi dur.
Hekimler isterlerse birkaç kişi bir araya gelip kendi gruplarını oluşturabilirler. En popüler grup yaratma ortamı google.com ve yahoo.com da mevcuttur. Bu firmaların grup yaratma adresleri groups.google.com ve groups.yahoo.com dur.
Dişhekimliği kaynaklarına erişim
Dişhekimliği konusunda araştırma yapmak ya da belli bir zaman dilimini internette dişhekimliği ile ilgili konularla geçirmek için en kolay siteler dental dizinlerdir. Dental dizinler dişhekimliği ile ilgili konuları derli toplu sundukları için sizin internette en iyi kaynaklarınızdan biri olabilir. Dünyada popüler dental dizinlere örnek:
dentaldirectory.com
dotdentist.com
indexdentist.com
dentalworld.org
webdental.com
dentalsite.com
lookingfordental.com
dentistry2000.com dir.
Dental ürün satıcıları, Dental kitapları, iş bulma sitelerini, bilimsel süreli yayınları, okulları, dişhekimliği ile ilgili popüler kurumları, online eğitim veren şirketleri, dental yazılımları ve bunun gibi bir çok kaynak adresi bu sitelerde bulunabilir.
Dişhekimliği ile ilgili kaynaklara ulaşmanın bir diğer kolay yolu arama motorlarıdır. En popüler arama motorları
google.com.tr
yahoo.com
msn.com.tr
altavista.com dur.
Akademik aramalar için scholar.google.com adresi kullanılabilir.
Ürün aramak ve bunların çeşitli firmalardaki fiyatlarını öğrenmek için google.com/products veya shopping.yahoo.com iyi bir seçim olabilir.
Sadece dişhekimliğine özel aramalar için atdental.com, tıp sektörüne yönelik özel aramalar için mwsearch.com siteleri kullanılabilir.
Ürün fiyatlarını öğrenmek ve alışveriş yapmak için:
Genel dişhekimliği konusuna özelleşmiş bu konuda internet üzerinden veya katalogla satış yapan firmalar bulunmaktadır. Bu firmalardan ürün satın alınabileceği gibi sadece dünyada satılan malzemelerin genel fiyatları hakkında da bilgi sahibi olabilirsiniz. Bu konuda popüler olan birkaç internet sitesi:
henryschein.com
net32.com
e-dental.com
pattersondental.com
bestbuydentalsupply.com
nowakdental.com
darbydental.com
medicalartspress.com
dentalunion.nl
Sadece ortodonti konusuna uzmanlaşmış bazı alışveriş sitelerinin adresleri:
dborthodontics.co.uk
lancerortho.com
ortho-byte.com
thompsonorthodontics.com
İnternet üzerinde sadece kullanılmış dental ürünler satan firmalar mevcuttur. Bunlara birkaç örnek:
buydentalequipment.com
used-dental-equipment.com
hedlunddental.com
Dişhekimliği konusunda kitaplar satan bazı site adresleri:
store.pennwellbooks.com/dental.html
dentalbooks.co.uk
americasdentalbookstore.com
Sadece dijital fotoğraf makinesi satışı yapan firmalar internette kolaylıkla bulunabilir. Bunlardan bazıları sadece dişhekimliği konusunda uzmanlaşmıştır. Bunlara birkaç örnek:
photomed.net
ritzcamera.com
42photo.com
dinecorp.com
wolfcamera.com
Ä°ÅŸ bulma siteleri:
İnternet üzerinde dişhekimliği konusunda iş arayan ve işverenlerin buluştukları ortak platformlar mevcuttur. Bunlara birkaç örnek:
dentalcareernetwork.com
dentsearch.com
dentalpower.com
dental.jobs.jobsearchsite.com
ihiredental.com
Dişhekimliği ürünleri üreten firmalar
Dünyadaki Dental ürün üreticilerinin genel listesini dentalonline.net/yabanfir.HTM adresini inceleyerek bulabilirsiniz.
Ağıziçi Kamera, Digital Radiography üreticileri
dent-x.com
digident.com
digi-doc.com
suni.com
expressplan.com
instrumentariumdental.com
videodental.net
Bilimsel yayınlar:
dentalangle.com
mdlinx.com/DentistLinx
ada.org
jdr.iadrjournals.org
quintpub.com
Online eÄŸitim veren siteler
orthoassisting.net
dental-implants.com/seminars.html
edhonline.com
sybertooth.com/online.htm
dentrek.com
Dişhekimliği yazılımları
dentrix.com
dentalmate.com
dentalware.com
easydental.com
apteryxware.com
televere.com
amcoex.com
dentimax.com
mogo.com
Hasta eğitim yazılımları:
caesy.com
orasphere.com
consult-pro.com
clickandprint.com
medvisordental.com
dentalsidekick.com
Ortodonti yazılımları:
dentofacial.com
dhal.com
dolphinimaging.com
fyitek.com
orthoii.com
orthocad.com
gbsystems.com
odontosoft.com
quickceph.com
Endodonti kaynakları:
endoruddle.com
endoweb.com
endomagic.com
İmplant kaynakları:
dental-implants.com/cms
osseo.org
aaid-implant.org
ada.org/public/topics/implants.asp
implantdentistry.com
implantnewsandviews.com
Periodontoloji kaynakları:
perio.org
interprobe.com
probeone.com
perioiap.org
efp.net
bsperio.org
perio.org/amboard/amboard.html
Ortodonti kaynakları:
bracesinfo.com
journals.elsevierhealth.com/periodicals/ymod
ejo.oxfordjournals.org
jco-online.com
oc-j.com
americanboardortho.com
orthodontics.com
eoseurope.org
braces.org
wfo.org
Pedodonti kaynakları:
pediatricdentistry.com
aapd.org
eapd.gr
Dental haber kaynakları:
ada.org/prof/resources/pubs/adanews/index.asp
bracesinfo.com/news
dentalnews.com
mdlinx.com/dentistlinx/index.cfm
topix.net/business/Dental
udent.com
search.news.yahoo.com/search/news?p=dentistry
Yukarıdaki örnekler daha çok çeşitlendirilebilir. Burada verilen site adresleri popüler olanlardır. Bunların çok daha fazlasını yukarıda bahsedilen dental dizinleri inceleyerek bulabilirsiniz. İnternette sayıları gün geçtikçe artsa bile çok fazla Türkçe kaynak bulunmamaktadır. Yukarıdaki verilen site adresleri, kaynaklar genelde İngilizce dilindedir. Burada oluşturulan yazılar; okuduğunu anlayabilecek kadar İngilizce bilgisine sahip olunduğu varsayımı ile hazırlanmıştır. İnternet kullanırken virüslere dikkat etmenizi öneririz. Anti virüs programı olmadan bir bilgisayarla internete girmek tehlikelidir.
İnternet üzerinde site yapmak için gerekenler
Web sitesi hazırlama yazılımları
Site hazırlayabilmek için yazılım gerekir. En popüler site hazırlama yazılımı Microsoft Frontpage 2003 ve Microsoft Expression Web Designer dır. Bu programlardan biri size site hazırlamak için yeterlidir. Frontpage iyi bilgisayar bilmeyen kişiler için en ideal site hazırlama programıdır. Piyasada Microsoft Expression Web Designer ve Frontpage anlatan bir kaç tane Türkçe kitap mevcuttur. Bunun dışında Microsoft Publisher, Microsoft Word internet sayfaları hazırlamakta kullanılabilir.
Bazı siteler fazla bilgisayar bilgisi olmayan kişilere kolaylık olması için hazır şablonlar sunmaktadır bu şablonlardan birini kullanarak elinizdeki bilgileri, resimleri girerek çok kısa sürede internet sayfası yapmak mümkündür. Burada temel amaç çok kısa sürede en az bilgi ile kişileri internet sitesi sahibi yapmaktır.
Eğer hekimler site hazırlamakla uğraşmak istemezlerse bir web tasarımcıdan profesyonel destek alarak çok daha başarılı işler çıkartılabilir. Site hazırlama fiyatları 250 YTL ile 5.000 YTL arasında değişebilir.
Profesyonelce hazırlanmış sitelere örnek: dentamed.com.tr, medicadent.com, dentart.com.tr, ortodontist.com, dentaluna.net, primadent.net dir.
Hazırladığınız bir siteyi internette saklamanız gerekir. Bunun için internet üzerinde kendi sitenizi tutabileceğiniz yerler vardır. Bu işi yapanlara hosting firmaları denir. Hosting firmaları ihtiyaç olunan web sayfası ve web de saklanacak veri boyutuna göre kişilerden ücret talep ederler. Bu fiyat yıllık ortalama 100 dolar civarındadır. Popüler hosting firmaları: godaddy.com, yahoo.com dur.
Bu firmalardan profesyonel e-mail adresi almanız gerekir. Bu e-mail adresi [email protected] veya [email protected] gibi olmalıdır.
İnternet sitesi hazırlarken dişhekimleri birliği tarafından belirlenen sınırlara dikkat edilmesi ileride başınıza gelebilecek terslikler açısından önemlidir. Bunun için tdb.org.tr adresinde ‘ web sitesi etik kuralları ’ başlıklı yazıyı dikkatlice okumalarını öneririz.
Sahip olmak istediğiniz internet adresini kayıt ettirmek
Sürekli ve ciddi bir web sayfası için önce kendi kliniğinizin ismini kayıt ettirmeniz gerekir. (www.isminiz.com veya www.isminiz.net gibi) Firma adına internet üzerinden sahip olabilmek için yapmanız gerekenler: register.com, networksolutions.com veya godaddy.com adresinden kredi kartı ile isminizi online olarak birkaç dakika içinde satın alabilirsiniz. Bunun bedeli yıllık 10 dolar civarındadır. Bu adresi sürekli kullanacaksanız 10 yıllık almanızı tavsiye ederiz. Bu yöntem sadece uluslararası adresler içindir. Sonu ‘.tr’ ile biten Türkiye’ye özgü adres almak istiyorsanız www.nic.tr adresini kullanabilirsiniz. Bunun fiyatı yıllık 25YTL civarıdır. Unutmayın ki www.dentalonline.net ve www.dentalonline.net.tr adresleri farklıdır. Bu iki adres farklı firmaların olabilir. İnternet üzerinde kendiniz için düşündüğünüz internet ismi başkaları tarafından alınmışsa sizin farklı bir isim bulmanız gerekir. Genelde yaygın isimler çok uzun süredir başkalarının elindedir. Yaygın isimlere en iyi örnekler www.dishekimi.com veya www.disci.com olabilir. Bir adresin dolu olup olmadığını önce test etmeniz gerekir. Bu adreslerin dolu olup olmadığını anlamak için uluslararası isimler whois.org, register.com veya networksolutions.com adresleri kullanılabilir. Türkiye'den adresleri incelemek için www.nic.tr adresine bakılabilir.
Ãœcretsiz site sahibi olmak
Yukarıda anlatılan masrafların hiç birini yapmadan isminiz.com, isminiz.net gibi isimlerle site sahibi olabilirsiniz. Bunun için ilk yapmanız gereken office.microsoft.com/officelive adresine girip kayıt olmak. Microsoft firması kayıt olan herkese 500 MB alan ve 25 tane e-mail adresi veriyor. Ve istediğiniz bir alan adını sizin adınıza kayıt ettiriyor. Ayrıca web sayfanızı tasarlamak için bir de kullanılması çok kolay bir yazılım veriyor. Bu özelliklerin tamamı ücretsizdir. Sitenin koşullarını dikkatlice okumadan sitenizi oluşturmamanızı tavsiye ederiz.
Site adresini yaygınlaştırmak
Kimse tanıtılmayan siteyi durup dururken ziyaret etmez. Tanıtmanın birkaç yolu vardır. Hastalara verdiğiniz kartlarınıza e-mail ve internet adreslerini birlikte yazmak uzun vadede etkili bir yöntemdir. En etkili tanıtım yollarından biri arama motorlarına kayıt olmaktır. Aksi takdirde kimsenin bilmediği bir site olarak bir kenarda kalır. Bilgisayarının başına oturan bir kimse bir arama motoruna girip anahtar kelimelerle site bulmaya çalışır. Bu kelime bazen ‘diş kliniği’ bazen de sizin isminiz olabilir. En yaygın arama motoru google.com ve yahoo dur. Google.com sitesine kendi sitenizi ilave etmek için google.com/addurl adresi kullanılabilir. Popüler arama motorlarından yahoo.com a sitenizi kayıt ettirebilmeniz için submit.search.yahoo.com adresini kullanabilirsiniz.
Konuralp DiribaÅŸ:
Bilgisayar mühendisi olup 1982 yılından beri yazılım ile uğraşmaktadır. Dr. Organizer Diş programının yazarıdır. [email protected] adresinden ulaşılabilir