Her daim Avrupa’da yaşayan Türkiye kökenli sağlıkçıları bir çatı altında toplamanın önemini anlatmaya çalışan, Avrupa Türk Sağlık Çalışanları Federasyonu (ATSEF) Başkanı ve Viyana'nın ilk Türk diş hekimi olan Dr. Serdar Beklen, diş hekimlerinin “ünvan” problemine parmak basıyor.
Kullanılacak ünvan/titr meselesi, gerek Türkiye’de, gerekse Avrupa’da çalışan diş hekimlerini yakından ilgilendiren bir konu. Diş hekimlerinin hem Türkiye’de hem de Avrupa’da yaşadığı “Ünvan / Titr” sorununu detaylı bir anlatımla dile getiren Dr. Beklen’in makalesini aşağıda okuyabilirsiniz.
Türkiyeli Diş Hekimlerinin ‘Titr’ Sorunu
Türkiye’deki diş hekimlerinin pek çok sorunu vardır. Bunlardan biri de ‘titr’dir. ‘dt’ titrini ne Türkiye’de kullanabiliyorlar ne de Avrupa’da. Avrupa’da Türkiyeli diş hekimlerine akademi unvanı verilmemekte ve bu hekimler bir nevi diskrimine edilmektedirler.
Sevgili okurlarım bu yazımda meslektaşlarımın sorunlarını ele almaya çalışacağım.
Türk diş hekimlerinin pek çok sorunu vardır. Bu sorunlardan önemli olan bir tanesi de diş hekimlerinin akademik unvanı yani titri.
Diş hekimlerinin önemli sorunlarından birisi akademik tanıtımlarının yeterince yapılamaması.
Tıp hekimleri 6 yıllık bir eğitimden sonra tıp doktoru olarak mezun oluyorlar. Yani fakülteyi bitiren hekim doktor, akademik unvanını alıyor.
Halk Gözüyle “Doktor”
Hekimlere ‘doktor’ diye hitap etmek yıllardır halk arasında çok yaygın olarak kullanılmaktadır. Normal olarak, hekimler mezuniyetten sonra ihtisas yaptıkları ve uzmanlaştıkları zaman tıp doktoru oluyorlar. Fakat pratik uygulama da ise bu değişik. Diş hekimleri için de aynı.
Hemen hemen tüm meslek dallarında insanların doktor akademik unvanını alabilmeleri, ancak belli konularda araştırma ve çalışmalar yaparak bir tez hazırlayıp bunun kabul edilmesi ile mümkün olmaktadır.
Avrupa’da Farklı
Bu bütün dünyada böyle. Fakat Avrupa’nın pek çok ülkesinde sadece iki meslek grubu için istisnai durum uygulanmaktadır. İnsan hekimliği ve diş hekimliği eğitimleri 6 sene olup her iki meslek grubundakiler diplomalarını doktor unvanı ile birlikte almaktadırlar. Bunun amacı hekimleri halkın gözünde onore etmek ve diş hekimliğini de ‘dişçi’ değil hekim olduğunu anlatmaktır. Yani insan hekimleri gibi diş hekimleri de doktor akademik unvanı ile diploma almaktadırlar. Doktora tezleri ise son sene hazırladıkları bir diploma çalışmasıdır.
Türkiye’de diş hekimleri 5 sene eğitim görmekte ve diş hekimi olarak diploma almaktadırlar. Meslek titrlerinin kısaltılmışı “Dt.”dir ve genellikle tanınmamakta ve kullanılmamaktadır. Bu nedenle yurt dışında diplomaları kabul edilen Türkiyeli diş hekimlerine akademik unvanları verilmemekte ve bu hekimler bir nevi diskrimine edilmektedirler.
Dişçi Bey’den, Doktor Bey’e
Ben mesleğe başladığım zaman ilk tayin yerim olan Bolu’ya gitmiştim. Normal olarak İl Sağlık Müdürü’ne gidip kendimi tanıttım ve görev yerim olan Bolu-Kıbrıscık ilçesine doğru yola çıktım.
Hekim olarak ilk görev yerimdi ve okulda öğrendiklerim ile halkıma sağlık hizmeti vereceğim ve onların bozulan sağlıklarına tekrar kavuşturmak için uzmanlık dalımda ilk hizmetimi verecek olduğum için çok mutluydum.
Bu sevincimi üzüntüye çeviren bir şey olmuştu. Yılların tecrübeli sağlık müdürü bana ‘dişçi bey’ diye hitap ediyordu. Bu meslekte yaşadığım en acı diskriminasyondu. Bir sağlık müdürü meslektaşını bu gözle görüyorsa ve diş hekiminin de bir hekim olduğunu kabul edemiyorsa bu çok büyük bir terbiyesizlik ve saygısızlıktır. Daha sonra sağlık müdürüne hatasını anlatıp, bu şekilde hitap ederek bana hakaret ettiğini ve benim dişçi değil hekim olduğumu söyledikten sonra hatasını anlayıp özür diledi ve ‘doktor bey’ diye hitap etti.
Avrupa’da Doktor
Yıllar sonra çalışmak için Avrupa’ya geldiğimde Avrupa ülkelerinin büyük bir kısmında diş hekimliğinin 6 yıl olduğunu ve mezun olan hekimlere ‘doktor’ akademik unvanı ile diploma verildiğini gözlemledim.
Mesela Macaristan, Slovakya, Çek Cumhuriyeti ve Avusturya gibi ülkelerde diş hekimliği öğrencileri son sınıfta yazdıkları diploma tezi ile doktor titrini kullanabilmektedirler. Tabii bu hekimler diplomalarını Türkiye’de nostrifike ettirdikleri zaman bu doktor titrini kullanamamakta ve Türkiye’deki gibi Dt. (Diş Tabibi) unvanını almaktadırlar. Türkiye’den mezun diş hekimlerini yurt dışında, Türkiye’den aldıkları akademik unvanı kullanamamaktadırlar. Kullansalar bile kimse tanımamaktadır. Mesela Almanca konuşan ülkeler de Türk diş hekimleri bir meslek belirten ‘zahnarzt’ titri ile veya hiç bir şey yazmadan sadece isim ve soyadları kullanılmakta, yaptıkları 5 yıllık yüksek eğitimden dolayı hak ettikleri akademik unvanları kullanılmamaktadır.
Hatta Türkiye’de bile diş hekimleri ‘Dt.’ titrini kullanamamaktadırlar. Öyle ki Sağlık Bakanlığı dahi diş hekimlerine bu titr diskriminasyonunu yapmaktadır. Ya uzun haliyle diş hekimi yazmakta veya hiç bir akademik unvan belirtmemektedir.
Türkiye’deki diş hekimliği eğitimleri de Avrupa ülkelerinde olduğu gibi 6 seneye çıkartılabilir. Son sene belirli bir konu da diploma tezi hazırlatılır. Ve bu teze dayanarak diş hekimleri doktor titri ile mezun edilir.
Ankara’ya Baskı Yapılmalı
Bu konuda Avrupa’daki diş hekimleri ve dernekleri Ankara’ya baskı yapmalıdırlar. Diş hekimleri de birer hekimdir ve hak ettikleri unvan verilerek onore edilmelidirler. Bunun için de en önemli güç yurt dışında yaşayan diş hekimleridir. Eğer onlar ister ve uğraşırlarsa bu sorun çözülür. Bu konuda arkadaşların desteklerini bekliyorum.
Dt. Serdar Beklen, PhD
