T.C. Sağlık Bakanlığı, 1 Haziran 2020 tarihinde “Covid 19 pandemisinde Normalleşme Döneminde Sağlık Kurumlarında Çalışma Rehberi”’ni yayınladı. Rehberde genel önlemlerden havalandırma ve iklimlendirme sistemlerine, radyoloji, bronoskopi gibi özel birimlerden ameliyathanelerin temizlenmesine kadar pek çok konu ele alınıyor. Aerosol oluşturan işlemler ve dental tedaviler ise rehberde ayrı bölümler olarak yer almakta.
Normalleşme sürecinde, pandemi döneminde hastanelerden hizmet alamayan hastaların artan talebi söz konusu olabileceğinden, beklenen hastane talebine uygun hazırlıkların yapılması tüm sağlık kurumları için önem taşıyor. Sosyal mesafe ve hijyen kuralları dikkate alınarak çalışma yöntem ve şekillerinin bu bakışla yeniden belirlenmesi gerekiyor.
Pandemi sırasında dental işlemlerde normale dönüşün planlı bir şekilde yapılması gerektiğinden bu amaçla Ağız ve Diş Sağlığı hizmetlerinin sunulduğu hastane ve merkezlerde, idari yöneticilerin de dâhil olduğu disiplinli bir kurul oluşturulması öneriliyor. Risk değerlendirmeleri ve acil durum planlarının, pandeminin güncel seyrine uyumlu olarak güncellenmesi tavsiyeler arasında.
Sağlık çalışanlarının sağlık durumlarının kontrol altında tutulması, iş kıyafetlerinin günlük olarak değiştirilmesi ve iş yerinde muhafaza edilmesi ile en az 30 günlük Kişisel Koruyucu Ekipmanları hazır bulundurmaları önerilmekte.
Aerosol Üreten İşlemler İzole Alan ve Ünitlerde Yapılmalı
Sağlık kurumlarında normale dönüş için bilgiler içeren rehberde, dental işlemler için öne çıkan tavsiyeler şöyle:
“Birden çok hastada kullanılan dental ünit ve sandalyesi, dental röntgen cihazı, ışık gibi tıbbi cihazların her hastadan sonra dezenfeksiyonu sağlanmalıdır. Dezenfeksiyon için 1/100 sulandırılmış çamaşır suyu (Sodyum hipoklorit Cas No: 7681-52-9) ya da klor tablet (ürün önerisine göre) kullanılabilir. Klor bileşikleri yüzeylerde korozyon oluşturabilir. Dayanıklı yüzeyler için kullanılması önerilen bir dezenfektandır. Hassas yüzeyler için %70’lik alkol bir dakika bekletilerek yüzey dezenfeksiyonu için kullanılabilir. Hasta çıkartıları ile kirlenmiş yüzeylerde öncelikle kâğıt havlu kullanarak temizlik, sonrasında 1/10 sulandırılmış çamaşır suyu (Sodyum hipoklorit Cas No: 7681- 52-9) ya da klor tablet (ürün önerisine göre) ile dezenfeksiyon yapılır, kuruyana kadar beklenir. Uygun olan alet/cihazlarda tek kullanımlık kılıflar ya da şeffaf filmler kullanılmalıdır.
1-3 ünitin yer aldığı tedavi birimlerinde sadece tek ünit aktif olarak kullanılacak şekilde hizmet verilmelidir. 2 ve 3 ünitli tedavi birimlerinde hasta değişimlerinde birim içinde ünitin de değiştirilmesi önerilir.
4 veya daha fazla sayıda ünitin yer aldığı tedavi birimlerinde aktif olarak kullanılacak ünitlerin arasında en az 2 metre mesafe olacak şekilde çalışılmalıdır.
Aerosol üreten işlemler izole alan ve ünitlerde yapılmalıdır. Bu şekilde birimleri olmayan sağlık kuruluşlarında bu konuda çalışmalar yapılarak bu alanlar oluşturulmalıdır.
Aerosol oluşturan işlem randevuları saatte en fazla 1 hasta olacak şekilde organize edilmeli ve işlem süresi 45 dakikayı geçmemelidir.
Aerosol oluşturabilecek işlem gerçekleştirileceğinde aerosollere maruz kalabilecek kişi sayısının en az olabileceği şekilde günün programlanması ve aerosol oluşturabilecek işlem randevularının mümkün olduğunca günün son randevusu olması sağlanmalıdır.
Elektrokoter ve lazer kullanımı ile oluşan dumanın tahliyesi etkin bir şekilde sağlanmalı ve bu cihazlar mümkün olan en düşük güçte çalıştırılmalıdır.
Dental tedaviler esnasında bir yardımcı ile birlikte 4 el tekniğinin kullanılması tercih edilmelidir".
Rehberin tamamına buradan ulaşılabilir.
Haber: Elvan GENÇ (VYG)
