Anabilim dalı olarak 2001 yılından bu yana faaliyet gösteren Ankara Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Endodonti Anabilim Dalı’nda şu anda 7 profesör, 2 doçent, 8 50/d maddesi ile kadrolu doktora öğrencisi, 11 kadrosuz doktora öğrencisi, 2 tezsiz yüksek lisans öğrencisi ve yüksek lisans yapan bir özel öğrenci bulunuyor. Anabilim dalının başkanlığını sekiz yıldır yürüten Prof. Dr. Lale Zaimoğlu, en büyük amaçlarının en yeni ve modern tekniklerle lisans ve lisansüstü öğrencilerine pratik ve teorik eğitimi vermek olduğunu söylüyor.
Lale Hanım kısaca sizi tanıyabilir miyiz?
1949 yılında Ankara’da doğdum. İlk ve orta öğrenimimi Türk Eğitim Derneği Ankara Koleji’nde tamamladım. 1974 yılında Ankara Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi’nden mezun oldum. 1975 yılında aynı fakültenin Konservatif Diş Tedavisi Kürsüsü’ne asistan olarak girdim ve 1978 yılında “bilim doktoru” unvanını aldım. 1983 yılında “Yardımcı Doçent” unvanını aldım. 1986 yılında doçent, 1992’de ise profesör oldum. 1993 yılından beri Endodonti Anabilim Dalı Başkanlığı’nı yürütmekteyim. Evliyim, iki erkek çocuğum, bir kız torunum var.
Ankara Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Endodonti Anabilim Dalı’nın tarihçesinden bahsederek bugünkü durumu hakkında bilgi verir misiniz?
Anabilim dalımız, fakültemizin kurulduğu 1963 yılından 1982’ye kadar Tedavi Kürsüsü olarak hizmet vermiştir. YÖK’ün kurulmasından sonra 1982 yılında Diş Hastalıkları ve Tedavisi Anabilim Dalı adını aldı. 1990 yılında ise Endodonti Bilim Dalı olarak hizmet vermeye başlayan birimimiz 18 Eylül 2001 tarihinde YÖK tarafından Endodonti Anabilim Dalı olarak kabul edilmiştir. Buranın ilk anabilim dalı başkanıyım ve halen bu görevi yürütmekteyim.
Anabilim dalımızda halen 7 profesör, 2 doçent, 8 50/d maddesi ile kadrolu doktora öğrencisi, 11 kadrosuz doktora öğrencisi, 2 tezsiz yüksek lisans öğrencisi ve yüksek lisans yapan bir özel öğrenci bulunuyor. Anabilim dalımızda 32 doktora tezi ve üç adet tezsiz yüksek lisans tamamlanmıştır. Tez çalışmaları devam eden 19 doktora öğrencimiz bulunmaktadır.
Anabilim dalımızda son yapılan araştırmaların ışığı altında bilimsel çalışmalarımızı akademik kadromuzla yürütüyoruz. Bilimsel olarak seminer ve makale çalışmaları, ulusal ve uluslararası dergilerde yayınlanmış yayınlarımızla her zaman kendimizi geliştirmeye çalıştık. Ayrıca ulusal ve uluslararası birçok kongre ve sempozyumda anabilim dalımızı başarılı bir şekilde temsil ettik ve etmekteyiz. Öğretim üyesi ve endodonti kliniği olarak hastalara hizmet verdiğimiz iki klinik, bir preklinik laboratuvarı, 1 fantom laboratuvarımız mevcuttur
Anabilim dalınızda günde ortalama olarak kaç hasta tedavi ediliyor? Geçmiş yıllarla karşılaştırdığınızda hasta yoğunluğunuz ne durumda bulunuyor?
Fakültemizin diğer bölümlerinde olduğu gibi endodonti bölümü de giderek artan hasta talebini karşılamak için oldukça yoğun çalışmaktadır. Anabilim dalımızda günde yaklaşık 130 hastaya bakılıyor. Geçmiş yıllarla karşılaştırdığımızda hasta sayımız iki katına çıkmıştır. Asistan ve öğrencilerin birlikte çalıştığı kliniğimizde 22 hasta bakım ünitesi mevcuttur. Öğretim üyesi kliniğimizde ise 4 ünit ile hastalarımıza hizmet vermekteyiz. Sabah 09:00-13:30 saatleri arasında endodonti kliniğinde 5.sınıf öğrencileri çalışmaktadır. Staj gurubunda bulunan öğrenci sayısı kadar hem 9:00 hem de 10:00 randevusu verilen hastalar öğrencilerimiz tarafından asistan ve öğretim üyelerimiz kontrolü altında tedavi ediliyor. Saat 13:00 itibariyle 4.sınıf staj grubu öğrencilerimiz randevulu hastaları aynı şekilde tedavi etmeye başlar. Ayrıca kliniğimize başvuran acil ve ağrılı hastalara randevu verilmeden tedavi hizmeti verilmektedir. Asistanlarımız da kliniğimizde kendilerine verilen randevulu hastalara bakmaktadır. Asistanlarımız 4. ve 5.sınıf olarak 2 gruba ayrılmıştır. Ayrıca asistanlarımız 2. ve 3. sınıftaki öğrencilerimizin preklinik derslerine girmektedir. Klinikte çalışan öğrenci başına 1 asistan düşmektedir. Öğrencilerimiz hasta baktığı sırada asistanlarımız yapılan tedavinin her aşamasını takip ediyorlar. Tedavi sonrası hasta bilgileri, çekilen radyografilerle birlikte klinik çalışma defterine işlenmekte ve önce sorumlu asistanın sonrasında da sorumlu öğretim üyesinin onayı alınmaktadır.
Asistanlarımız teorik ve preklinik derslere katılıp ders saatleri dışında klinikte tedavi hizmeti yapıyorlar. Ni-Ti döner aletler öğretim üyelerimiz ve asistanlarımız tarafından rutin olarak kullanılmaktadır. Konvansiyonel radyografi cihazımız ve ilgili teknisyenimiz mevcuttur. Ayrıca apex locator ve RVG de öğretim üyelerimiz ve asistanlarımız tarafından sıklıkla kullanılmaktadır. Öğrencilerimiz preklinik sınıflarda fantom modeller üzerinde öğrendikleri rubber-dam uygulamasını klinikte tedavi esnasında kullanmaktadırlar. Endodontik cerrahi için ayrı bir ünitemiz var. Asistanlarımız dönüşümlü olarak bu ünitede çalışıyorlar.
Ankara Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Endodonti Anabilim Dalımız’da bir dişi kurtarmak için sonuna kadar tedavi seçeneklerini uygulamaktayız. Dişinin kurtulmasını isteyen hastalarımız bu bilinçle fakültemizi tercih etmektedir. Bu da hasta yoğunluğumuzu artırmaktadır.
Endodontinin dişhekimliğindeki önemini açıklayarak Türkiye’de ve dünyada geldiği son noktayı değerlendirebilir misiniz?
Dişhekimliğinde endodonti bugün hak ettiği noktaya gelmiştir. Eskiden insanlar dişleri ağrıdığında hemen çekilmesini isterler ve ağızlarında diş eksikliğine razı olurlardı. Günümüzde tam tersi noktada olduğumuzu söylemekten bir endodontist olarak gurur duymaktayım. En komplike vakalarda bile hastalarımız dişlerinin ağızlarında kalmasını ve en son noktada dişlerini çektirmek istemektedirler. Tabii ki bu konuda ikna etmekte zorlandığımız hastalar olsa da bu durumla çok nadiren karşılaşmaktayız. Bu da endodontinin önemini bir kez daha ortaya koymuştur. Endodontinin fakültemizde ve Türkiye’deki pek çok fakültede ayrı anabilim dalı olması bu alanda yapılan bilimsel çalışma ve uygulamaların daha spesifik olmasını sağlamaktadır. Bugün endodonti dişhekimleri arasında aranan bir dal olmuştur. Anabilim dalımızda doktora ve yüksek lisans eğitimi yapmak isteyen öğrencilerin de bu bilinç içerisinde endodontiyi tercih ettiklerini görüyoruz. Fakültemizde yetişen pek çok endodonti uzmanı hem burada hem de diğer fakültelerde öğretim üyesi olarak görev yapma olanağı buluyorlar. Bu durum da bizim için gurur vericidir. Ankara Üniversitesi olarak endodonti alanında modern teknik ve yöntemlerle yaptığımız çalışmalar ışığında daha iyi çalışmalara imza atacağımıza inanmaktayız.
Endodonti, dünyada gelişmiş pek çok ülkede önemli bir yere sahiptir. Bu alanda geliştirilen en uygun yeni materyal ve metotların uygulanabilir hale gelmesi için gayretler sarf edilmektedir. Endodonti alanında yapılan araştırma ve uygulamaların dünyanın saygın dergilerinde yayınlanması ve bunların takip edilebilir olması çok önemli bir konudur. Bu amaçla yapılacak çalışmaları tüm endodontistlerin ortaya koyması bilime ışık tutacaktır. Endodonti dünyada da aranan bir dal olmuş ve firmaları başarılı endodontik tedaviler için yeni materyaller üretmeye sevk etmiştir. Anabilim dalımızda yaptığımız seminer ve makale saatlerimizde dünyadaki ve ülkemizdeki son gelişmeleri sürekli takip etmekteyiz. Ayrıca yaptığımız doktora tez çalışmaları ve araştırmalarımızı yurtiçi ve yurtdışı dergilerde yayınlamaktayız.
Türkiye’de de endodonti kendisine önemli bir yer edinmiştir. Bu alandaki gelişmeler ülkemizde yapılan pek çok kongre, sempozyum ve toplantılarda tüm dişhekimlerine aktarılmaktadır. Anabilim dalımızın öğretim üyeleri ve yardımcıları bu konuda elinden gelen tüm çabaları göstermektedir.
Sizce endodontik tedavideki başarı ve başarısızlığın altında neler yatıyor? Teknolojik gelişmeler endodontiyi ve buna bağlı olarak dişhekimliğini nasıl etkiliyor?
Başarı azim ve çalışma ile mümkündür. Bu da endodonti alanında teorik ve pratik eğitimin en iyi şekilde verilmesiyle olur. Başta öğrencilerimiz olmak üzere her türlü bilgi ve donanımımızın öğretilmesi amacımız olmalıdır. Gerek asistan gerek öğretim üyesi arkadaşlarımızın bu konuda teorik bilgilerini klinik tecrübeleriyle aktarması çok önemlidir. Her bir vakada başarı ve başarısızlığın bize olumlu katkısı olduğunu düşünüyoruz. Başarı hepimizin istediği, başarısızlık ise istemediğimiz bir durumdur. Oysa başarısızlık nedenleri mutlaka araştırılarak üstüne gidilerse başarıya giden yolun açılması mümkün olacaktır ve bir dahaki başarısız olabilecek bir endodonti vakası bir şekilde tedavi edilecektir. Tabii ki başarıda endodonti alanındaki tüm gelişmeler yakında takip edilmeli ve bilgi paylaşılmalıdır. Bu nedenle vakalarımızı ve araştırmalarımızı ulusal ve uluslararası dergilerde yayınlamamız gerekmektedir. Ayrıca endodonti kliniklerinin ve laboratuvarların en modern ve kullanılabilir cihazlarla donatılması başarımızı artıracaktır. Özellikle yardımcı personelin kliniğin temizliği ve sterilizasyon konusundaki eğitimi bize çok büyük faydalar sağlamaktadır. En son gelişmeler ışığı altında modernize kliniklerde çalışmak bizleri daha istekli kılacaktır. Endodonti alanındaki gelişmelerin ülkemizde ve dünyada çok hızlı ilerlemesi sevindiricidir. Ancak bu yenilenme süreklilik göstermelidir. Dişhekimliği alanında bulduğu değeri devam ettirmek bize düşen en büyük görevdir.
Son olarak kısa ve uzun vadeli plan ve projelerinizi öğrenebilir miyiz?
Amacımız en yeni ve modern tekniklerle lisans ve lisansüstü öğrencilerimize pratik ve teorik eğitimi verebilmektir. Çağdaş ve gelişime açık, evrensel ve etik kurallara uygun, endodonti alanında yeterli dişhekimi ve endodontist yetiştiren, bilimin ışığında öğretim üye ve yardımcılarının gayretiyle hep birlikte çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Yakaladığımız bu değerleri daha da geliştirerek en modern cihaz ve yöntemlerle toplumun gereksinimlerini karşılamaya çalışacağız. Bu alanda bilimsel araştırma projeleri üreterek geniş katılımcı bir yaklaşımla eğitim ve öğretimimize devam edeceğiz.
Ankara Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Endodonti Anabilim Dalı Akademik Kadrosu:
Prof. Dr. Lale Zaimoğlu (Anabilim Dalı Başkanı)
Prof. Dr. Dilek Dalat
Prof. Dr. Bade Sonat
Prof. Dr. Fatmagül Zıraman
Prof. Dr. Feridun Åžaklar
Prof. Dr. Berna Aslan
Prof. Dr. Aylin Kalaycı
Doç. Dr. Semra Sevimay
Doç. Dr. Meltem Öztan
Arş. Gör. Dt. Arzu Bayalan Aldemir
Arş. Gör. Dt. Tolga Han Edebal
Arş. Gör. Dt. Elif Delve Başer
Arş. Gör. Dt. Ayşegül Asal Çalı
Arş. Gör. Dt. Emre Bayram
Arş. Gör. Dt. İsmail Özkoçak
Arş. Gör. Dt. Meşkule Özdemir
Arş. Gör. Dt. Asuman Çavdar
Dt. Ali Osman MaviÅŸ
Dt. Berkan Çelikten
Dt. Sinan Akçiçek
Dt. Meltem Akyol
Dt. Funda Yılmaz Karan
Dt. Evrim Meriç Altun
Dt. Burcu Kocatüfek
Dt. Özgül Doğan
Dt. Ayşegül Tola
Dt. Can Åživet
Dt. Zühal Davut Düzgün
Dt. Hatice Boyacıoğlu
Dt. Derya Çakır
